Onze oceanen worden zwaar vervuild. En door de opwarming van de aarde zijn de zeewoestijnen, zeeën waar alle leven dood is, met 15% aangegroeid.
6,5 miljoen km2 (200 keer de oppervlakte van België) van de zee is morsdood.
Het fytoplankton dat 99,9% van alle CO2 in levende wezens, vasthoudt, is er afgestorven.
En we weten intussen allemaal dat door overbevissing veel vissoorten finaal dreigen uit te sterven. De alarmkreten van Greenpeace en WWF vinden nauwelijks gehoor.
Nog een opmerkelijk bericht : in de Stille Oceaan drijft een tapijt van plastic afval met een oppervlakte twee maal zo groot als de Verenigde Staten : de ‘Plastic Belt’. Vissen raken erin verstikt.
Van alle oceanen ter wereld is slechts 4% nog ongerept. 40% van het zeewater is zwaar tot heel zwaar vervuild. Helemaal bovenaan de lijst van mariene probleemgebieden staat onze eigen Noordzee.
Leviathan?
Hoe lang nog voordat we de prijs betalen voor onze stelselmatige mishandeling van de ecologie van de oceanen? Of om het met een mythisch beeld te zeggen : hoe lang nog voor de zee terugslaat?
In de SF-thriller ‘De Zwerm’ beschrijft Frank Schätzing hoe de oceaan en haar bewoners wraak nemen op de menselijke beschaving die haar belaagt met vervuiling.
Is dit één van vele trendy horrorverhalen opgehangen aan het modieuze eco-thema?
Of slaat Schätzing toch af en toe (onbewust?) de nagel op de kop?
Twee van zijn doembeelden blijken zich alvast door te zetten in de werkelijkheid.
Aantasting van de derde ijskap : methaanhydraten
De derde ijskap, zo mogen we de voorraad methaanhoudend ijs in de bodem van de zee wel noemen. Dat ijs bevat ruwweg eens zoveel organische koolstof als alle bekende voorraden fossiele brandstof bij elkaar. Grote hoeveelheden van die koolstof kunnen gemakkelijk de atmosfeer bereiken, maar in de meeste koolstofcycli en klimaatmodellen komt het reservoir niet eens voor.
Opgesloten in kooivormige waterkristallen, clathraten, vormt methaan een methaanhydraat.
In “De Zwerm” wil een Noorse oliemaatschappij Statoil, actief op de Noordzee gas winnen uit methaanhydraten. Dit is overigens geen fantasieverhaal – hier is men effectief mee bezig. Wat begrijpelijk is. De voorraden ‘brandbaar methaanijs’ worden op 10.000 gigaton geschat, zowat het dubbele van onze olie-, steenkool- en gasvoorraden. Maar bij de verbranding van het goedje zouden natuurlijk immense hoeveelheden CO2 vrijkomen. Bij Schätzing draait dit plan uit op een nachtmerriescenario.
Fred Pearce beschrijft de werking van methaanclathraten in zijn pessimistisch klimaatboek ‘De Laatste Generatie’. Hij baseert zich op officieel onderzoek. Als dit al horror is, dan is het gebaseerd op wetenschappelijke bevindingen. Pearce beschrijft de methaanuitbarstingen van op de zeebodem oneerbiedig als “megascheten”. Methaan is een veel krachtiger broeikasgas dan CO2. En in de methaanclathraten liggen massa’s methaan opgeslagen. “In de gevaarlijke wereld van plotselinge, abrupte en onstuitbare klimaatveranderingen is methaan het kruitvat” besluit Pearce. En dan heeft hij het nog niet over de plannen om de methaanijslagen effectief te gaan aanboren…
Een massale kwalleninvasie
Schätzing beschrijft hoe horden zeewezens onze kusten belagen. Het lijkt allemaal ver gezocht. Maar de werkelijkheid lijkt niet meer zo ver af van zijn gruwelverhalen.
Van Japan tot Afrika en van Alaska tot Australië wordt een ware explosie van het aantal kwallen opgetekend. De jongste maanden is het aantal giftige reuzenkwallen voor de kusten van Japan, China en Zuid-Korea schrikbarend toegenomen. De naam van deze monsterkwal is Echizen Kurage, het beest weegt 200 kilo en beschikt over talloze, uiterst giftige tentakels. Eén kwal heeft voldoende gif om zestig mensen te doden. In de Middellandse zee vreest men voor een invasie van de Spaanse kusten deze zomer. Gelukkig gaat het om een veel kleinere soort (pelugia noctiluca). Vorig jaar al spoelden miljoenen kwallen aan op de Spaanse kusten. De giftige kwallen komen in zee voor in grote groepen, ‘bloesems’ van duizenden exemplaren. Ze vermenigvuldigen zich pijlsnel door de warmte van de zeeën en door het verdwijnen van veel vissoorten. Ze zijn het signaal dat het ecosysteem van de zee totaal ontwricht is. “Telkens als we overspoeld worden met kwallen, stuurt de zee ons de boodschap dat ze ziek is en dat we haar mishandelen” waarschuwt Joseph Maria Gili, prof aan Barcelona’s Instituut voor Mariene Wetenschappen.
6,5 miljoen km2 (200 keer de oppervlakte van België) van de zee is morsdood.
Het fytoplankton dat 99,9% van alle CO2 in levende wezens, vasthoudt, is er afgestorven.
En we weten intussen allemaal dat door overbevissing veel vissoorten finaal dreigen uit te sterven. De alarmkreten van Greenpeace en WWF vinden nauwelijks gehoor.
Nog een opmerkelijk bericht : in de Stille Oceaan drijft een tapijt van plastic afval met een oppervlakte twee maal zo groot als de Verenigde Staten : de ‘Plastic Belt’. Vissen raken erin verstikt.
Van alle oceanen ter wereld is slechts 4% nog ongerept. 40% van het zeewater is zwaar tot heel zwaar vervuild. Helemaal bovenaan de lijst van mariene probleemgebieden staat onze eigen Noordzee.
Leviathan?
Hoe lang nog voordat we de prijs betalen voor onze stelselmatige mishandeling van de ecologie van de oceanen? Of om het met een mythisch beeld te zeggen : hoe lang nog voor de zee terugslaat?
In de SF-thriller ‘De Zwerm’ beschrijft Frank Schätzing hoe de oceaan en haar bewoners wraak nemen op de menselijke beschaving die haar belaagt met vervuiling.
Is dit één van vele trendy horrorverhalen opgehangen aan het modieuze eco-thema?
Of slaat Schätzing toch af en toe (onbewust?) de nagel op de kop?
Twee van zijn doembeelden blijken zich alvast door te zetten in de werkelijkheid.
Aantasting van de derde ijskap : methaanhydraten
De derde ijskap, zo mogen we de voorraad methaanhoudend ijs in de bodem van de zee wel noemen. Dat ijs bevat ruwweg eens zoveel organische koolstof als alle bekende voorraden fossiele brandstof bij elkaar. Grote hoeveelheden van die koolstof kunnen gemakkelijk de atmosfeer bereiken, maar in de meeste koolstofcycli en klimaatmodellen komt het reservoir niet eens voor.
Opgesloten in kooivormige waterkristallen, clathraten, vormt methaan een methaanhydraat.
In “De Zwerm” wil een Noorse oliemaatschappij Statoil, actief op de Noordzee gas winnen uit methaanhydraten. Dit is overigens geen fantasieverhaal – hier is men effectief mee bezig. Wat begrijpelijk is. De voorraden ‘brandbaar methaanijs’ worden op 10.000 gigaton geschat, zowat het dubbele van onze olie-, steenkool- en gasvoorraden. Maar bij de verbranding van het goedje zouden natuurlijk immense hoeveelheden CO2 vrijkomen. Bij Schätzing draait dit plan uit op een nachtmerriescenario.
Fred Pearce beschrijft de werking van methaanclathraten in zijn pessimistisch klimaatboek ‘De Laatste Generatie’. Hij baseert zich op officieel onderzoek. Als dit al horror is, dan is het gebaseerd op wetenschappelijke bevindingen. Pearce beschrijft de methaanuitbarstingen van op de zeebodem oneerbiedig als “megascheten”. Methaan is een veel krachtiger broeikasgas dan CO2. En in de methaanclathraten liggen massa’s methaan opgeslagen. “In de gevaarlijke wereld van plotselinge, abrupte en onstuitbare klimaatveranderingen is methaan het kruitvat” besluit Pearce. En dan heeft hij het nog niet over de plannen om de methaanijslagen effectief te gaan aanboren…
Een massale kwalleninvasie
Schätzing beschrijft hoe horden zeewezens onze kusten belagen. Het lijkt allemaal ver gezocht. Maar de werkelijkheid lijkt niet meer zo ver af van zijn gruwelverhalen.
Van Japan tot Afrika en van Alaska tot Australië wordt een ware explosie van het aantal kwallen opgetekend. De jongste maanden is het aantal giftige reuzenkwallen voor de kusten van Japan, China en Zuid-Korea schrikbarend toegenomen. De naam van deze monsterkwal is Echizen Kurage, het beest weegt 200 kilo en beschikt over talloze, uiterst giftige tentakels. Eén kwal heeft voldoende gif om zestig mensen te doden. In de Middellandse zee vreest men voor een invasie van de Spaanse kusten deze zomer. Gelukkig gaat het om een veel kleinere soort (pelugia noctiluca). Vorig jaar al spoelden miljoenen kwallen aan op de Spaanse kusten. De giftige kwallen komen in zee voor in grote groepen, ‘bloesems’ van duizenden exemplaren. Ze vermenigvuldigen zich pijlsnel door de warmte van de zeeën en door het verdwijnen van veel vissoorten. Ze zijn het signaal dat het ecosysteem van de zee totaal ontwricht is. “Telkens als we overspoeld worden met kwallen, stuurt de zee ons de boodschap dat ze ziek is en dat we haar mishandelen” waarschuwt Joseph Maria Gili, prof aan Barcelona’s Instituut voor Mariene Wetenschappen.
