zondag 20 april 2008

Roetdeeltjes zorgen voor opwarming


De bijdrage van roet aan het broeikaseffect is driemaal groter dan tot nu toe werd gedacht. Roet is na CO2 de belangrijkste oorzaak van de opwarming van de aarde. Zo blijkt uit onderzoek van Veerabhadran Ramanathan en Greg Carmichael, verschenen in het tijdschrift Nature Geoscience (http://www.nature.com/ngeo/journal/v1/n4/fig_tab/ngeo156_F2.html).

Aërosolen zoals roet absorberen inkomend zonlicht of kaatsen het juist terug. Ze kunnen zowel voor opwarming als voor afkoeling zorgen. Hun werking is erg afhankelijk van de hoogte waarop ze zich bevinden. Maar het hangt ook sterk af van het soort van deeltjes. Aërosolen (non-BC) zoals sulfaten of nitraten dragen sterk bij tot het effect van 'global dimming' (vermindering van licht) : ze zorgen netto voor afkoeling aan het aardoppervlak. Maar zwarte roetdeeltjes (BC = 'black carbon') hebben netto een opwarmend effect. Ze zorgen voor een opwarming van de atmosfeer, en een afkoeling aan het aardoppervlak, maar het netto effect blijft positief : ze doen dienst als broeikasgas. En het gaat om massa's roet : veroorzaakt door duizenden kookvuren op hout en mest, vooral in Azië, maar ook door de verbranding van dieselmotoren in westerse landen.

In feite zo zeggen de auteurs van het artikel, is dit goed nieuws : roet terugdringen is veel makkelijker dan C02 terugdringen. Als zwart roet officieel erkend wordt als brooeikasgas, kan dat ook belangrijke economische effecten hebben.
De strijd tegen fijne roetdeeltjes en tegen de opwarming van de aarde, wordt dan één en dezelfde strijd.

Maar je kan de zaken ook anders voorstellen. Stofdeeltjes in de lucht, en meer bepaald aërosolen als sulfaten en nitraten kaatsen zonlicht terug en hebben netto een afkoelend effect. In het tijdschrift "Der Spiegel" repte men zich dus om opnieuw open deuren in te trappen : de opwarming van de aarde in Europa wordt veroorzaakt door het proper maken van onze lucht, zo houdt men de lezer voor. Te kort door de bocht, zo blijkt dus als je het totale plaatje bekijkt. Natuurlijk blijft het zo dat meer sulfaten in de lucht zorgen voor een lagere temperatuur. Maar de negatieve gezondheidseffecten van dit soort smog zijn genoegzaam bekend. We willen liefst niet kiezen tussen de pest en de cholera, tussen smog en broeikas.

Laat ons zoeken naar dubbele winsten.
Het echte doemdenken (roet zorgt voor extra opwarming) kan dan misschien leiden tot extra soelaas : de bestrijding van roetvervuiling levert een dubbel dividend op...

1 opmerking:

Arian zei

Hallo Johan,

Hoewel ik zelf kilo's boter op mijn hoofd heb: prima weblog Johan!

Arian van Diermen,
Wageningen
http://arianskronkels.blogspot.com/